Rẻ quạt – Vị thuốc trị viêm thanh quản “chất lừ”

Viêm thanh quản là bệnh lý về đường hô hấp gây ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của người bệnh, bởi gây đau họng, khản tiếng, đôi khi là tắt tiếng,… Thật may, bệnh này có thể được điều trị bằng các loại thảo dược, tiêu biểu nhất chính là cây rẻ quạt (xạ can). Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loại cây này nhé!

Rẻ quạt – “kháng sinh thực vật” trị viêm thanh quản

Rẻ quạt có tên khoa học là Belamcanda chinensis, thuộc cây thảo, thân rễ, mọc bò, phân nhánh, sống nhiều năm, cao từ 0,5 đến 1m. Cây có thân ngắn, bao bọc bởi những bẹ lá. Lá rẻ quạt hình dải, rộng 2cm, dài 30cm, gân song song, hai mặt nhẵn, toàn bộ lá xếp thành một mặt phẳng và xòe ra như cái quạt. Cụm hoa phân nhánh, hoa có cuống dài, màu vàng cam điểm những đốm tía. Quả nang hình trứng, nhiều hạt. Bộ phận dùng là thân rễ, rửa sạch, phơi hoặc sấy khô. Khi dùng thái phiến.

re-quat-tri-viem-thanh-quan

Cây rẻ quạt trong thực vật học

Trong thí nghiệm invitro cao cồn thân rễ rẻ quạt có tác dụng ức chế các chủng vi khuẩn gây bệnh viêm họng như tụ cầu, phế cầu, liên cầu, Bacillus subtilis; có tác dụng yếu đối với các chủng như: tụ cầu vàng, Enterococcus. Lá rẻ quạt cũng có tác dụng ức chế vi khuẩn nhưng yếu hơn. Thân rễ có tác dụng chống viêm và có độc tính thấp, đồng thời có tác dụng chống co thắt, và lợi tiểu nhẹ giúp làm giảm các triệu chứng viêm của viêm họng, viêm thanh quản.

Flavonoid toàn phần của rẻ quạt (xạ can) có tác dụng ức chế hoạt tính của men polyphenoloxydase huyết thanh người invitro, đây là một loại men trong người sẽ tăng rõ rệt trong các bệnh nhiễm khuẩn, viêm cấp hay mạn như viêm họng cấp, viêm thanh quản mạn, khó nói….

Nghiên cứu sàng lọc trên cao nước thân rễ rẻ quạt cho thấy, chất belamcandaquinon A, tectorigenin, tectoridin phân lập từ hạt xạ can có hoạt tính ức chế đặc hiệu COX là enzym quan trọng trong phản ứng viêm , belamcandol A và ardisianon A được chứng minh là có tác dụng ức chế đặc hiệu 5- lipoxygenase, enzym quan trọng trong phản ứng viêm. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nước sắc rẻ quạt (xạ can) không gây độc cho cơ thể.

Rẻ quạt (xạ can) được coi là một vị thuốc quý chữa các bệnh về họng, viêm thanh quản, viêm amidan có mủ, ho nhiều đờm. Cách dùng là mỗi ngày lấy 10-20g thân rễ tươi rửa sạch nhúng qua nước sôi, giã nát với vài hạt muối, vắt nước ngậm hoặc nuốt dần. Một cách khác là dùng 3 - 6g dưới dạng thuốc sắc hoặc bột làm viên ngậm uống hoặc bạn có thể chế biến theo 1 trong các cách sau đây:

Cách 1: Hái 1 nắm lá cây rẻ quạt, rửa sạch, giã nát, sau đó cho thêm nước quấy đều, để lắng cặn, chắt lấy nước trong rồi uống… Những triệu chứng của bệnh viêm thanh quản như cổ họng nóng rát, vướng víu… sẽ biến mất. Thực hiện liên tục từ 3-5 ngày, bệnh sẽ khỏi.

Cách 2: Lấy củ rẻ quạt đem nướng chín cùng 10g muối, sau đó cho vào lọ thủy tinh đậy kín. Dùng hỗn hợp này để ngậm, ngày ngậm 3 lần. Có thể nhai và nuốt cả bã.

Cách 3: Dùng 5g xạ can sắc lấy nước uống đều đặn mỗi ngày. Sau 3 ngày bệnh sẽ thuyên giảm và sau 5 ngày, bệnh sẽ tan biến mất.

Cách 4: Xạ can 10g, sắc cùng 10g sâm đại hành, uống khi còn ấm. Uống ngày 2-3 lần, thực hiện liên tục trong vòng 3 ngày.

Cách 5: Rễ rẻ quạt 8g, hạt đậu chiều 8g, dây cam thảo tươi 8g, sài đất khô 10g đem sắc ròi dùng nước này để uống, bệnh sẽ khỏi rất nhanh.

Cách 6: Xạ can 4g, kinh giới 16g, kim ngân 12g, huyền sâm 12g, sinh địa 12g; cỏ nhọ nồi, bạc hà, tang bạch bì mỗi loại 8g. Sắc uống ngày 1 thang, mỗi lần 1-2 thìa café.

Cách 7: Xạ can 10g, cát cánh 10g, trần bì 6g, tán mịn, đem sắc uống sẽ cho kết quả bất ngờ.

Rẻ quạt được ứng dụng trị viêm thanh quản trong sản phẩm thảo dược

Ngày nay, để thuận tiện hơn cho người bệnh viêm thanh quản, các nhà khoa học đã kết hợp rẻ quạt và các loại thảo dược khác để tạo ra sản phẩm Tiêu Khiết Thanh chữa viêm thanh quản. Với thành phần chính là rẻ quạt, giúp thanh nhiệt, giải độc, tiêu đờm; kết hợp với một số dược liệu khác như: bán biên liên, bồ công anh, sói rừng nên có tác dụng giảm triệu chứng sốt, đau họng và đặc biệt hữu dụng đối với các trường hợp bị khản tiếng, mất tiếng, tìm lại sự trong sáng của giọng nói. Theo GS.TS Trần Quốc Bình đánh giá: Tiêu Khiết Thanh giúp long đờm, giảm viêm họng, giảm sốt và khản tiếng, ngăn ngừa viêm thanh quản tiến triển nặng hơn, giảm thiểu nguy cơ phải phẫu thuật,...

Có mặt trên thị trường gần 10 năm, Tiêu Khiết Thanh nhận được nhiều đánh giá tích cực của các chuyên gia đầu ngành, người bệnh và cả giới truyền thông. Hãy xem họ nói gì:

PGS.TS Nguyễn Thị Ngọc Dinh sẽ đưa ra lời khuyên giúp bạn giảm đau rát cổ họng:

Cô giáo Nguyễn Ngọc Nga – quận Tân Phú, HCM, từng 8 năm bị viêm thanh quản mạn tính kéo dài, hiện nay cô đã lấy lại được giọng nói trong trẻo hoàn toàn chỉ nhờ biết đến thảo dược Tiêu Khiết Thanh. Bạn đọc hãy dành vài phút lắng nghe chia sẻ của cô: